Bovenal, via het werk dat AMP Groep voor diverse gemeenten uitvoert, heb ik van dichtbij gezien hoeveel lef, betrokkenheid en streven naar vooruitgang aanwezig is bij de (lokale) overheid. Mijn beeld van de gemeente is hierdoor veranderd. Sommige gemeenten lijken dusdanig innovatief te zijn dat het net lijkt alsof je bij Coolblue-achtige bedrijven naar binnen stapt.

De drie gemeenten die wat mij betreft de Coolblue-factor hebben, zijn:

1. Gemeente Molenwaard
   Toen gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland fuseerden tot gemeente Molenwaard, hebben ze - in plaats van een nieuw en duur gemeentehuis te bouwen - besloten om het radicaal anders te doen: 'Meer service bieden aan burgers én tegelijkertijd besparen', werd het nieuwe uitgangspunt.  
   Zodoende is Molenwaard, bij mijn weten, de eerste gemeente geworden zonder fysieke gemeentebalie. Dit is mogelijk gemaakt door diensten te digitaliseren en naar de burger toe komen als het nodig is. Bij de geboorte van een kind komt de ambtenaar van de gemeente dus langs bij het gezin!
   Voor diensten zoals het aanvragen van een nieuw paspoort - waarbij persoonlijke identificatie nodig is - wordt er gebruik gemaakt van aanvraaglocaties. Deze zitten bijvoorbeeld in verzorgingstehuizen. Een positief bijeffect hiervan is dat de binding tussen gemeente en bijvoorbeeld ouderen hierdoor sterker wordt.
2. Gemeente Haarlemmermeer
   In deze gemeente werd in 2013 het eerste paspoort in Nederland thuisbezorgd. Een 82-jarige inwoonster hoefde hierdoor maar één keer naar het gemeentehuis, namelijk voor de aanvraag van het paspoort. ‘Hartstikke makkelijk, dat scheelt een hoop gedoe’, verklaarde ze haar keuze voor thuisbezorging.
   Maar ook voor bijvoorbeeld jonge gezinnen of gewoon burgers die geen tijd hebben om naar het gemeentehuis te gaan, is deze dienstverlening een welkome verandering. (Zie ook de video onderaan deze blog.)
3. Gemeente Hollands Kroon
   Minder regels, minder bureaucratie en meer verantwoordelijkheid voor de burger zijn onder meer de uitgangspunten voor de actiegerichte gemeente Hollands Kroon. Ongeveer twee jaar geleden is bijvoorbeeld een start gemaakt met zelfsturende teams. De teams hebben eigen budgetverantwoordelijkheid en regelen zaken als vakantiedagen en werktijden allemaal zelf. Maar daar is het niet bij gebleven. Ook het gemeentekantoor is volledig vernieuwd. Dit soort inrichting zou niet misstaan bij menig hippe startup!

Vruchtbare bodem
De drie gemeenten hebben hun innovaties niet helemaal alleen gedaan. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) hebben gezorgd voor een vruchtbare bodem voor veranderingen. Zo is onder leiding van het genoemd ministerie de proef gestart om in 2013 een aantal gemeenten paspoorten te laten (thuis)bezorgen. Degenen die deze proef startten, en daarmee durfden om een fraudegevoelig document zoals een paspoort door private partijen te laten bezorgen, hebben lef getoond. Als het fout was gegaan door bijvoorbeeld identiteitsfraude, dan had dat ongetwijfeld gevolgen gehad voor hun carrière. Een moedige innovatie!

Kortom...
Als je op zoek bent naar inspiratie, kijk dan ook eens wat er gebeurt bij de overheid. Als je daarbij rekening houdt dat alles wat de overheid doet onder een vergrootglas ligt, en dat experimenten met nieuwe diensten extra risicovol is, dan word je wellicht net zo fan van deze gemeenten als van de Coolblues van deze wereld.

Lees hier Remko's verhaal over de gastvrije klantreizen a la Kees Smit.