Leiderschap in de digitale economie
Alle ontwikkelingen op technologisch gebied dwingen organisaties na te denken over hoe zij hun producten en diensten aan willen bieden. Dat klanten steeds meer producten en diensten afnemen via internet en steeds meer communiceren via het digitale kanaal, dwingt organisaties na te denken over het transformeren van hun organisatie naar een meer digitale omgeving. Het gereed maken van producten en processen is één, maar is ook het management van organisaties klaar voor deze digitale transformatie? Recent onderzoek van Wipro Digital onder 400 Amerikaanse ondernemingen laat zien dat dit nog lang niet het geval is.
De digitale transformatie, waar iedereen de mond vol van heeft, zorgt volgens Wipro Digital voor een leiderschapscrisis in de vergaderkamers van veel grote ondernemingen. Slechts vijfitg procent van de onderzochte ondernemingen is ondanks alle investeringen en moeite in staat een succesvolle digitale transformatiestrategie uit te voeren. Bij veel organisaties overheerst de twijfel. Eén op de vijf door Wipro ondervraagde senior managers geeft zelfs toe dat zij investeren in digitale transformatie als tijdverspilling beschouwen.
Bij veel organisaties gaat het bij digitale transformatie vooral om technologie en (commerciële) processen. Digitale transformatie wordt vooral nog gezien als 'iets van de CIO of CMO'. De CIO ziet digitalisering als een kans om de processen kostenefficiënter in te richten, de CMO ziet digitalisering als een kans om producten en diensten gemakkelijker aan te bieden aan klanten of om de interactie met klanten te verbeteren. Digitale transformatie gaat echter over het veranderen van de manier waarop mensen interacteren. Het is iets dat consequenties heeft voor de hele organisatie, niet alleen de CIO of CMO.
Vlinders
Digitalisering vraagt om een geheel andere cultuur binnen de organisatie en een geheel andere vorm van leiderschap. Een organisatie kan pas echt stappen in de digitalisering zetten als het management een duidelijke strategie heeft uitgezet en zelf ook laat zien welke stappen moeten worden gezet. Het management moet leren meer te denken in kansen dan in risico’s en de toekomst centraal stellen. Veel organisaties doen aan ‘retrofitting’: het toevoegen van nieuwe technologieën aan oude systemen. Dit levert in de meeste gevallen niet de voordelen op die digitalisering kan opleveren. Waar de markt vooral behoefte aan heeft zijn ‘vlinders’, niet aan ‘snellere rupsen’.
Voorbeelden van zulke vlinders zijn er inmiddels voldoende te vinden. Het zijn vooral de startups en jongere bedrijven die in staat zijn hun aanbod af te stemmen op de huidige technologische mogelijkheden en behoeften in de markt. Aansprekende voorbeelden zijn organisaties als Coolblue en Zalando, maar ook bijvoorbeeld Binck Bank in de bancaire sector en Brand New Day in de pensioenmarkt. Dit soort organisaties hebben immers geen last van de historische last die grotere, oudere bedrijven met zich meedragen. Maar ook een traditionele organisatie als PostNL heeft belangrijke stappen gemaakt in de transitie naar een logistiek e-commercebedrijf.
In de Leergang Digitale Transformatie van Servicegerichte Organisaties van het Institute for Service Leadership wordt ingezoomd op leiderschap in een digitale wereld. Deze leergang gaat 18 oktober van start, inschrijven is nog mogelijk.
Noot: deze gastblog is geschreven door Harald Pol van het Institute for Service Leadership.