Het is een internationaal project waar beroepsopleidingen en bedrijfsleven samenwerken om virtual reality-leeromgevingen te realiseren in branches als horeca, advies, hair & beauty en detailhandel. Dit project is gestart in 2023 en duurt tot 2026. In eerste fase worden scenario’s, zoals een virtueel winkelcentrum en docentenhandleidingen ontwikkeld. Gerichte leersituaties met bijbehorende leerdoelen komen in het lesprogramma aan bod zoals gasten van advies dienen, omgaan met ontevreden klanten en het aanleren van vreemde talen als Engels en Spaans.

Verschillende scenario’s
De toepassing van virtual reality bij training en opleiding is in een stroomversnelling gekomen doordat er een metaversie is ontwikkeld. Het betekent dat virtual en augmented reality geïntegreerd zijn en nieuwe mogelijkheden zoals interactieve communicatie tijdens het gebruik van de VR-bril bij trainingen kan worden toegepast. Dat is één van de pluspunten waardoor de betrokkenheid van cursisten en studenten bij trainingen versterkt wordt. Jamie de Vré is projectleider bij het ROC van Amsterdam en vanuit deze functie bewaakt hij de kaders van het project en heeft hij een actieve rol bij de ontwikkeling. ‘Verder ben ik ‘de verbinder’ tussen de verschillende colleges en andere MBO- instellingen die aangehaakt zijn. We zijn nu ruim een jaar bezig en hebben inmiddels meerdere VR-scenario’s ontworpen. Deze worden verder ontwikkeld door softwareontwikkelaar PROVEX, één van de partners in het project. In april organiseren we een ‘train the trainer’ in Denemarken. Hier worden docenten getraind om met de VR-bril en de applicatie om te gaan en eveneens collega’s te trainen.’ De applicatie speelt zich af in een virtueel winkelcentrum waarin een restaurant, hotel, supermarkt, hair& beauty salon en consultancybureau gevestigd zijn. Hier kunnen de verschillende scenario’s worden geoefend.

Contextrijke leeromgevingen
Erik Meuwsen is docent Smartlearning bij het ROC van Amsterdam en vindt het van groot belang dat zowel docenten als studenten de nieuwe mogelijkheden ervaren die Virtual Reality biedt. Meuwsen: ‘We leggen bij de ontwikkeling van de lesstof de focus op contextrijke leeromgevingen, zoals bijvoorbeeld de omgeving van een winkel. Sterk punt van het werken met de VR-bril is dat de student niet afgeleid wordt door prikkels van buitenaf. De techniek van de nieuwe applicaties gaat zo ver dat de student in de virtuele wereld met de klant kan praten en de klant reageert. Die reactie past zich aan bij de gewijzigde benadering door de student. Dus als de student zijn aanpak wijzigt, reageert de klant overeenkomstig. Deze virtuele realiteit wordt door de student als bijzonder veilig ervaren. Hij kan rustig fouten maken en zich herstellen.’ Inmiddels zijn de eerste scenario’s door studenten getest en is er feedback  door de studenten gegeven. Die is weer gedeeld met het software-ontwikkelbedrijf PROVEX.

VR-bril in BNN-programma
Bekende Nederlander Maarten van Rossum nam eind 2023 kennis van de VR-bril toen hij samen met Emma Wortelboer in het BNN-programma Wortelboer & Van Rossum het Technasium bezocht van het Dongemond College in Raamsdonkveer. Hij deed samen met Emma mee aan een sessie waar de VR-Bril gekoppeld werd met een videoscherm en de docente kon laten zien wat virtuele identiteit inhoudt. Aanvankelijk was van Rossum gereserveerd, maar later zag hij toch wel de voordelen in.  

Onderzoek PWC
PWC (PricewaterhouseCoopers) voerde in 2022 onderzoek uit bij bedrijven in de Verenigde Staten naar de toepassing van Virtual Reality bij bedrijfstrainingen. Eén van de hoofdvragen was wat de toegevoegde waarde is van Virtual Reality bij trainingen en opleidingen. Belangrijke conclusie is dat 51% van de bedrijven Virtual Reality in de bedrijfsstrategie denkt te integreren en 34% het als een effectieve manier ziet om mensen te ontwikkelen. Niet alleen bij het aanleren van technische vaardigheden maar ook bij het aanleren van nieuwe, ‘zachte’ vaardigheden bewijst de VR-bril zijn waarde. Het gaat dan om vaardigheden zoals leiderschap, omgaan met moeilijke situaties en veranderingen. In het onderzoek zijn drie leeromgevingen met elkaar vergeleken: de klas, e-learning en VR-learning.

‘Virtual reality schept een minder stressvolle leeromgeving, cursisten hebben een betere focus en kunnen ook beter omgaan met feedback’

Opvallend was dat cursisten in een VR-omgeving viermaal zo snel leren dan in de klas. Verder had het overgrote deel er meer vertrouwen in de aangeleerde vaardigheden toe te passen. Daarnaast wordt er in de VR-omgeving een betere emotionele relatie gelegd met de leerstof dan in de klas en in e-learning omgeving. Kortom, het is cruciaal dat vertrouwen zich sterker ontwikkelt in de VR-omgeving. Het schept een veilige leeromgeving, cursisten en studenten ervaren het als minder stressvol, hebben een betere focus en weten beter om te gaan met feedback.

Veilige en realistische trainingsomgeving
Virtual Reality for Vocational Education & Training (VR4VET) zet zich in voor het verbeteren van de customer service-training in het beroepsonderwijs en het bedrijfsleven. Dit wordt gerealiseerd door het creëren van een VR-omgeving waarin customer service-skills getraind kunnen worden. Het initiatief is ontstaan vanuit de behoefte, zowel in het onderwijs als in het bedrijfsleven, om complexe of uitdagende situaties te oefenen.VR4VETstreeft ernaar studenten en werknemers een veilige en realistische trainingsomgeving te bieden binnen VR, waar ze kunnen oefenen en van elkaar leren. Het project is een samenwerkingsverband (Erasmus+ KA2 project) tussen diverse Europese onderwijsinstellingen en bedrijven (Nederland, Finland, Denemarken, Spanje). Dit partnerschap is gevormd met een gedeelde focus op het integreren van inclusieve digitale vaardigheden in het onderwijs, het benutten van internationale netwerken, en de ambities en ervaringen om VR-technologieën toe te passen in het beroepsonderwijs.

Frits van Wolveren

Lees dit verhaal én alle andere artikelen in CustomerFirst