Overheid: banen op de tocht door AI
De opkomst van ChatGPT en andere vormen van kunstmatige intelligentie (AI) kan ook in Nederland op korte termijn leiden tot werkloosheid. Dat is de vrees van het demissionair kabinet in de visie van het kabinet op AI.
AI biedt veel kansen, maar het huidige beleid is onvoldoende opgewassen tegen de techniek die zich zo snel ontwikkelt. ‘Het heeft heel veel gevolgen voor ons leven: hoe we leren en werken’, schrijft demissionair staatssecretaris Digitalisering Alexandra van Huffelen. De meest reële bedreiging is het veranderen van ons werk. 'Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwde al dat zo’n 40 procent van de banen sterk verandert.'
Een aantal beroepsgroepen is het meest kwetsbaar voor de opkomst van generatieve AI. Tot die vorm van AI wordt onder meer ChatGPT gerekend: de chatbot die zelf teksten kan produceren op basis van een vraag of bijvoorbeeld programmeercode kan schrijven en controleren op fouten. Daar gaan mensen last van krijgen die creatief werk doen, data-analyses uitvoeren, juridische werkzaamheden doen en kantoorondersteuning bieden, zo staat in de visie. Adviesbureau McKinsey vreest in een rapport ook voor mensen die werkzaam zijn bij de klantenservice van bedrijven en organisaties.
Wat precies de effecten zijn voor de arbeidsmarkt is dus nog onduidelijk. Daarom kreeg de Sociaal-Economische Raad opdracht om de impact in kaart te brengen. ‘Hoe kunnen we zorgen dat we banen in Nederland behouden? En zorgen dat de productiviteit goed wordt ingezet en welvaart behouden blijft en groeit.’
Het doel van de visie is verder om de kansen van AI te benutten, zonder dat het ten koste gaat van onder meer de welvaart, veiligheid en rechtvaardigheid. De overheid is al langer bezig met beleid op kunstmatige intelligentie. Zo wordt geïnvesteerd in het bedrijfsleven, worden gratis AI-cursussen via de Nederlandse AI-coalitie aangeboden en zijn er investeringen om AI en andere digitale innovaties op te nemen in het onderwijs.