Patiënten vaak loyaal aan ziekenhuis in de buurt
Als het beste ziekenhuis te boek staan, betekent niet automatisch dat patiënten daarnaar handelen in de vorm van bezoeken. Dat blijkt uit een rondgang van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel). Het meest voor de hand liggende ziekenhuis geniet duidelijk de voorkeur, leren de actuele uitkomsten.
‘Het idee van de actief kiezende patiënt komt voort uit het marktdenken. Ons onderzoek toont aan dat de principes uit deze wereld niet altijd passen in de zorg. Toch waarderen veel patiënten het om vrij te kunnen kiezen voor ‘hun’ ziekenhuis’, stelt NIVEL-onderzoeker Jany Rademakers. Het keuzeproces is afhankelijk van verschillende factoren. De kiezende patiënt varieert van iemand die geen keuze heeft door zijn ziekteproces, tot de actieve ‘zorgconsument’ zoals beleidsmakers die voor ogen hebben. Voor het onderzoek zijn 141 poliklinische patiënten in drie ziekenhuizen geïnterviewd. Van deze patiënten bleken er 100 passief in de mate waarin ze kiezen, 23 semi-actief en slechts 18 actief.
Loyaliteit
Passieve patiënten vinden het niet belangrijk om actief een ziekenhuis te kiezen, omdat ze later alsnog van ziekenhuis kunnen wisselen, snel tevreden zijn, het vroeger niet de gewoonte was om zelf te kiezen of omdat ze erop vertrouwen dat hun huisarts het juiste ziekenhuis voor ze uitzoekt. Daarnaast zien ze ook geen kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen die voor hun behandeling van belang zijn of vinden ze dat het zoeken te veel tijd kost.
Semi-actieve en actieve patiënten zien wél kwaliteitsverschillen en willen de beste zorg. Hun gezondheid is ‘het allerbelangrijkst’. Zij vinden een slechte reputatie van een ziekenhuis een reden om voor een ander te kiezen. Ook een operatie, verhuizing of de behoefte aan specialistische zorg zijn aanleidingen om niet zonder meer naar het voor de hand liggende ziekenhuis te gaan. Rademakers: ‘Over het algemeen zijn patiënten loyaal naar het ziekenhuis in de buurt. Ze zijn tevreden en voelen geen enkele reden om over de keuze van een ziekenhuis na te denken. Of ze hebben het idee dat ze niet kunnen kiezen, doordat ze geen duidelijk keuzemoment hadden tijdens hun zorgtraject. Ze waarderen het dus wel om het recht en de mogelijkheid te hebben om zelf een zorgaanbieder te kiezen. Maar – als zo weinig patiënten actief kiezen – is het de vraag of keuzevrijheid kan werken als instrument om de zorg te verbeteren.’
Begin november vorig jaar werd het Spaarne Ziekenhuis uitgeroepen tot meest patiëntgericht. Ook het Slingeland Ziekenhuis staat hoog aangeschreven bij patiënten, zo werd een paar weken daarvoor duidelijk.
