Opgelet: nieuwe wet acquisitiefraude
Het bedrijfsleven is nauwelijks voorbereid op de nieuwe wet acquisitiefraude die 1 juli jongstleden in werking is getreden, stelt Jitty Van Doodewaerd, compliance auditor van DMCC Nederland. Voor CustomerFirst brengt zij de huidige situatie in kaart.
Met de inwerkingtreding van deze wet worden ondernemers sneller aangemerkt als consument bij het sluiten van een overeenkomst. In de praktijk betekent dit dat organisaties ook in b2b-werving voorafgaand moeten informeren over zaken als totaalprijs, opzegtermijn en looptijd van een zakelijke overeenkomst. Indien deze informatie wordt verzwegen of alleen wordt opgenomen in de algemene voorwaarden, kan een ondernemer aanspraak maken op dezelfde bescherming als een consument.
Bescherming tegen spookfacturen
De wet strafbaarheid acquisitiefraude zorgt ervoor dat de bepalingen over misleiding uit het Burgerlijk Wetboek nu ook gelden voor ondernemers. Artikel 6.3.4. BW zegt dat er sprake is van misleiding als essentiële informatie wordt achtergehouden of verdraaid, waardoor personen die handelen uit naam van beroep of bedrijf een beslissing (kunnen) nemen die zij anders niet genomen hadden. De wet heeft als doel ondernemers te beschermen tegen oplichting, bijvoorbeeld door spookfacturen. De wijziging impliceert daarentegen dat wanneer de ondernemer zonder volledige informatie een contract sluit, hij hier weer eenvoudig af kan komen. In dit geval is de overeenkomst vernietigbaar.
Reflexwerking
De bescherming van ondernemers is niet helemaal nieuw. In de rechtspraak is er langer sprake van een zogenaamde ‘reflexwerking’, waarmee de kleinzakelijke markt aanspraak kan maken op consumentenbescherming. Het idee hierachter is dat er soms dusdanig weinig verschil is tussen een beroeps- of bedrijfsmatig handelend persoon en een consument, dat het onredelijk is om hen niet dezelfde bescherming te gunnen. Het moet dan gaan om een ondernemer die zich materieel niet van een consument onderscheidt en die in de uitoefening van beroep of bedrijf overeenkomsten sluit die buiten het gebied liggen van zijn eigenlijke professionele activiteit. De nieuwe wet acquisitiefraude geldt - zoals de reflexwerking - niet alleen voor kleine ondernemingen, maar voor alle bedrijven en heeft daarmee dus een grotere impact.
Bepalingen niet wegmoffelen
Als een ondernemer wegens het achterhouden van essentiële informatie een overeenkomst aangaat die hij anders niet had gesloten, kan er sprake zijn van acquisitiefraude. De bepalingen uit een overeenkomst moeten een ondernemer in aanmerkelijke mate raken, wil hij terugkomen op zijn besluit. Wanneer is dit nu het geval? Bijvoorbeeld wanneer verkopers onredelijke bepalingen in de algemene voorwaarden opnemen. Denk aan boeteclausules of langere looptijden van contracten. Voor consumenten bestaat er daarnaast een zwarte lijst met praktijken die altijd illegaal zijn, zoals doorlopende proefabonnementen of een product of dienst leveren met factuur zonder dat een consument hierom heeft gevraagd.
Colportage
Voorheen deden veel ondernemers een beroep op reflexwerking bij colportage. Hier is kennelijk de perceptie van misleidende verkoop. Via de nieuwe wet acquisitiefraude kunnen ondernemers makkelijker een via colportage gesloten overeenkomst laten ontbinden. Te denken valt aan een zzp’er die telefonisch of aan de deur een zakelijk energiecontract afsluit, terwijl hij voorheen een particuliere overeenkomst had. Als dit contract hem aanmerkelijk benadeeld, bijvoorbeeld vanwege een hogere overstapboete, moet hem dit voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst worden verteld. In de praktijk gebeurt dit nog te weinig.