Op dit moment gelooft een ruime meerderheid niet dat zijn of haar persoonlijke gegevens online veilig zijn. Bovendien baart het gebrek aan kennis en kunde van Nederlanders op het gebied van digitale fraude veel zorgen. ‘Het aantal gevallen van online fraude neemt steeds verder toe’, stelt Hanneke Rommelaar, jurist bij ARAG en gespecialiseerd in consumentenrecht. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om WhatsApp-fraude, een redelijk nieuw fenomeen waarbij criminelen zich voordoen als een bekende om op die manier geld te ontfutselen. Rommelaar: ‘De verhalen over bankrekeningen die worden geplunderd staan niet meer op zichzelf. Het beeld dat alleen ouderen slachtoffer zijn van online fraude is bovendien sterk achterhaald. Tegenwoordig kan je bij het aanklikken van één frauduleuze link in een WhatsApp of e-mail al zwaar in de problemen zitten. Logisch dat men hier bezorgd over is.’

Voorzorgsmaatregelen
ARAG is op haar beurt bezorgd over het grote aantal Nederlanders dat niet bekend is met identiteitsfraude op het internet. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat negentien procent van de ondervraagden niet bekend is met de gevolgen van internetfraude; bijna een kwart geeft aan geen voorzorgsmaatregelen te nemen tegen fraude op het internet. Rommelaar: ‘Het is opvallend te noemen dat dat bijna drie op de vier vertrouwen heeft in het eigen beoordelingsvermogen online. Dit staat namelijk haaks op het aantal incidenten dat plaatsvindt.’

Gebrek aan kennis en kunde van Nederlanders op het gebied van digitale fraude baart zorgen

Blijven opletten
Rommelaar pleit voor meer bewustwording rondom digitale fraude: ‘Het merendeel van de respondenten zegt bijvoorbeeld te kijken naar het slotje bij het internetadres in de browser. Dat is een goed begin, maar staar je niet blind op enkel en alleen dat slotje. Zo is het ook aan te raden de gegevens van de verkoper te controleren op de website van de politie. Ook kan je kijken hoe lang een verkoper actief is en wat voor beoordelingen diegene heeft ontvangen.’ In bijna alle gevallen zie je dat het ontzettend lastig is om te achterhalen wie de dader is bij digitale fraude. ‘Goed opletten blijft zodoende altijd het belangrijkste devies’, besluit Rommelaar.

Checklist
Om de Nederlander zoveel mogelijk te behoeden voor cybercriminaliteit heeft ARAG onderstaande checklist opgesteld:
•             Reageer nooit op mails, WhatsAppjes of sms-jes van de bank, creditcardmaatschappij, telefoon of internet provider waar zij vragen om in te loggen via een link of QR-code. Verwijder de e-mail. Neem bij twijfel altijd contact op met de bank, creditcardmaatschappij of provider.
•             Krijg je een betaalverzoek van een onbekende, klik niet op de link en verwijder het bericht direct. Krijgt u een (twijfelachtig) betaalverzoek van een bekende, probeer diegene dan altijd telefonisch te bereiken om te controleren of het betaalverzoek klopt.
•             Stuur geen bankpas, identiteitskaart of rijbewijs op naar derden. Een bank of andere instantie zal hier namelijk nooit om vragen. Zet ook geen foto’s van je bankpas, identiteitskaart of rijbewijs op social media.
•             Controleer of in de URL van een webshop het ‘slotje’ staat. Kijk bij twijfel ook of de webshop een keurmerk als Thuiswinkel Waarborg heeft. Vertrouw je een link nog niet helemaal, controleer de link dan via checkjelinkje.nl.
•             Als iemand of een instantie in bitcoins betaald wil worden, dan gaat het meestal om phishing. Klik meegestuurde links niet aan en verwijder deze direct.
•             Gebruik een apart aangemaakt mailadres om online te shoppen, om te voorkomen dat je je privé of werk mailadres blootstelt aan talloze webshops.
•             Tot slot, verander regelmatig je wachtwoorden en zorg dat je wachtwoorden niet gemakkelijk te raden zijn.