Ten opzichte van vorig jaar, toen hetzelfde onderzoek in Nederland is uitgevoerd, staan Nederlanders nu iets positiever tegenover de ontwikkelingen rond AI. Waar vorig jaar 24% (zeer) positief was over AI, is dit nu 27%. In België en Zweden ligt het percentage veel hoger, namelijk 37% en 38%. Ook zijn Nederlanders veel minder op de hoogte van de ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie dan in de andere landen. Waar slechts 12% van de Nederlandse respondenten hun kennis hieromtrent een cijfer 8 of hoger geeft, ligt dit percentage in België (19%) en Zweden (30%) hoger. Bovendien stagneert de kennis van Nederlanders over de ontwikkelingen rond AI in 2023 gaven ongeveer evenveel respondenten aan goed op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen.

Verplichte melding
Bijna de helft (45%) van de Nederlandse respondenten vertrouwt AI niet of helemaal niet, vergelijkbaar met Zweden (47%) en België (44%). Er zijn echter grote verschillen tussen de landen als we kijken naar wat hen zou helpen om meer vertrouwen te krijgen in kunstmatige intelligentie. Waar Nederlanders vooral willen dat er verplichte vermelding wordt gemaakt dat AI wordt gebruikt (50%), nauw gevolgd door strengere regelgeving vanuit de overheid (46%) en menselijke controle op de uitkomsten (43%), staat bij België strengere regelgeving vanuit de overheid op nummer 1 (42%) en bij Zweden openheid en inzicht in de werking van AI (34%). Net als in 2023 is het verlies van menselijke controle de grootste zorg van Nederlanders rond kunstmatige intelligentie.

‘Er bestaat, zeker bij Nederlanders, nog veel onzekerheid over het gebruik van AI en vooral over welke regels er zijn. Het lijkt erop dat het aloude ‘onbekend maakt onbemind’ opgaat voor AI’, vertelt Reinier van Leuken (foto), Senior Director of Product Management en AI-expert bij Salesforce. ‘Mensen zoeken naar houvast en kijken daarvoor in eerste instantie naar de overheid. Die is zeker één van de partijen die kan helpen het gebruik van AI te reguleren, maar is niet de enige verantwoordelijke. Ook bedrijven en zelfs consumenten die AI gebruiken, hebben een verantwoordelijkheid om te zorgen dat de juiste data gebruikt worden en er menselijke controle is. Kunstmatige intelligentie ontwikkelt zich zo snel dat we veel betere en snellere controles nodig hebben om ervoor te zorgen dat het goed werkt. De mens moet hierbij aan het stuur blijven.’

Wordcloud met antwoorden die respondenten gaven op de vraag ‘welke woorden komen in u op bij de term ‘kunstmatige intelligentie’

Als het concreet gaat om het beschermen van hun gegevens bij het gebruik van kunstmatige intelligentie, kijken Nederlandse respondenten meer naar de verantwoordelijke bedrijven dan de overheid. De bedrijven die producten op de markt brengen waarin AI wordt gebruikt, zijn volgens de Nederlandse respondenten in eerste plaats verantwoordelijk voor het beschermen van hun gegevens (59%), gevolgd door de overheid (54%) en grotere technologiebedrijven (47%).

Er zijn trouwens niet alleen zorgen rond de snelle opmars van AI. Tweederde van de Nederlanders (66%) is van mening dat AI ervoor zorgt dat we efficiënter kunnen werken en er zijn meer mensen die denken dat AI beter problemen op kan lossen dan mensen in plaats van andersom (37% versus 29%). Bovendien geeft 43% aan dat kunstmatige intelligentie een kans is voor de economie. Over het effect op de arbeidsmarkt zijn Nederlanders minder positief. 52% denkt dat kunstmatige intelligentie niet goed is voor de arbeidsmarkt en bijna 60% denkt dat het ervoor zorgt dat er banen verdwijnen.

Van Leuken: ‘Kunstmatige intelligentie biedt ontelbaar veel mogelijkheden. Gelukkig zien mensen ook de positieve kant van AI. Ik ben ervan overtuigd dat het ons leven op sommige vlakken niet alleen makkelijker kan maken, maar ook oplossingen zal bieden voor grote problemen. Zolang we samen zorgen dat er een sterk raamwerk is met controles, verplichtingen en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen bij het gebruik van kunstmatige intelligentie, zullen we zien dat AI een positieve impact zal hebben.’

De resultaten van het onderzoek werden gepresenteerd tijdens Salesforce World Tour Amsterdam. Het onderzoek, uitgevoerd door PanelWizard, werd gehouden in Nederland, België en Zweden onder bijna 1100 respondenten in elk land.