Het beloningslandschap in Nederland kent al jaren weinig tot geen vernieuwingen, zo wordt opgemerkt in het onderzoeksrapport. De tamelijk conservatieve afspraken liggen vast in cao’s en zowel werkgeversorganisaties als werknemersvakbonden zijn niet in staat het beste in elkaar naar boven te halen. Kort door de bocht gezegd stelt Eissens dat in de huidige werkgeversmarkt vooral gekeken wordt naar de kosten (‘Hoe kan het zo goedkoop mogelijk?’), terwijl het in zijn optiek veel beter zou zijn om te kijken op welke wijze je medewerkers kunt prikkelen. ‘Het behagen van werknemers staat niet echt voorop. Die sense of urgence ontbreekt nog. Er wordt pragmatisch naar de loonsom gekeken, waardoor innovatie wordt tegengehouden.’

Prikkelen
De managing consultant van Human Capital Group pleit ervoor dat werkgevers meer naar de individuele wensen van medewerkers moeten luisteren. Drie op de vier ondervraagden doet dit momenteel niet of nauwelijks, blijkt uit het onderzoek*. Opmerkelijk, vindt Eissens, want werkgevers hebben veel baat bij zo’n personalisatieslag. ‘Er zijn drie belangrijke beloningsgrondslagen: wat moet ik betalen (werving), wat moet ik doen om mensen te behouden en hoe daag ik mijn medewerkers uit? Vooral laatstgenoemd punt verdient extra aandacht. Als je je medewerkers op de juiste manier weet te prikkelen levert dat immers betere prestaties op, meer betrokkenheid en een lager verzuim.’ Primaire stimulus zoals geld, lease auto’s en een hoog pensioen zijn naar zijn idee van ondergeschikt belang. ‘Werknemers worden als kleuters behandeld. Je krijgt wat salaris, een beetje vakantiegeld en in sommige gevallen een bonus. Zelf willen de medewerkers vooral inspraak. Luister daarom naar de behoefte en wees ervan bewust dat bijvoorbeeld jongeren niet hetzelfde wensen als 55-plussers.’ Een mogelijke vernieuwing van het beloningslandschap zou het bieden van een ‘minimum-cao’ kunnen zijn, oppert Eissens. Werkgevers zouden die kunnen adopteren, naar eigen gebruik kunnen invullen en door de jaren heen ook kunnen aanpassen.

Emotioneel fit
De rapporteurs bevelen werkgevers in Nederland verder aan strategisch in te zetten op thema’s als duurzame inzetbaarheid van medewerkers en arbeidsmarktfitheid. Dat begint bij bewustwording: hoe staat mijn bedrijf ervoor en wat heb ik nodig in 2020? Aangezien je nu al weet dat mensen over een x-aantal jaren een andere functie of rol hebben, is het zaak om tijdig op die ontwikkeling te anticiperen. ‘Naast het fysieke aspect is het ook van belang dat werknemers emotioneel fit blijven. Stimuleer hen om te blijven werken aan hun eigen competenties’, aldus Eissens. Enerzijds is die continue ontwikkeling benodigd omdat er steeds meer van medewerkers wordt gevraagd, anderzijds geef je ze op die manier meer een gevoel van eigenaarschap. Door middel van persoonlijke opleidingsbudgetten kunnen werkgevers het voor werknemers aantrekkelijk maken om in zichzelf te investeren. Gemiddeld liggen die geldpotjes momenteel tussen de € 1.110 en € 1.600 per medewerker, leert het onderzoeksrapport.

* Het Nationaal Beloningsonderzoek 2014-2015 is een initiatief van Human Capital Group en HR Strategie. De gegevens in dit rapport vertegenwoordigen de beloning en arbeidsvoorwaarden van circa 77.500 medewerkers werkzaam bij ruim 200 organisaties in Nederland, uit zowel profit- als non-profitsectoren. De personeelsomvang varieert van enkele tientallen medewerkers bij echt kleine organisaties tot enkele duizenden medewerkers bij grote bedrijven. Daarnaast zijn de arbeidsvoorwaarden meegenomen uit een aantal cao-regelingen, die gezamenlijk op circa 1,15 miljoen werknemers van toepassing zijn.