RobotFirst #5: Van Turing Test naar Haha-test
In 1950 droomde wetenschapper Alan Turing van het moment dat een gesprek met een computer niet meer te onderscheiden zou zijn van een gesprek met een mens. Zijn Turing Test bracht hem wereldfaam.
Afgelopen zomer kwam het nieuws dat deze test eindelijk gehaald zou zijn. Een chatbot genaamd Eugene Goostman met het karakter van een Oekraïense tienerjongen liet een groot deel van de respondenten twijfelen of ze met een mens of een computer te maken hadden. Al snel daarna kwam er veel kritiek op de betrouwbaarheid van dit onderzoek. Het personage zou dusdanig verwarrend zijn geweest dat het geen eerlijke test was.
Helaas, de Turing Test was wederom niet geslaagd.
Anno nu maken steeds meer bedrijven gebruik van computers om geautomatiseerde gesprekken te voeren met klanten. Denk hierbij aan een chatbot die vragen aan een klantenservice beantwoordt, die reizigers op de hoogte houdt van een vlucht of die je helpt met de beslissing of je met bepaalde symptomen naar de huisarts moet.
Bij al deze chatbots heb je als gebruiker vrijwel direct door dat je tegen een computer praat. Je merkt het aan de tone-of-voice, de ongelooflijk snelle reactietijd en helaas aan de verkeerde antwoorden die soms gegeven worden. Ze zullen de beroemde Turing Test dan ook niet halen. En eigenlijk is dat maar goed ook.
Op het moment dat je als gebruiker namelijk denkt dat je tegen een mens praat, dan verwacht je ook menselijke reacties. Je verwacht begrip en empathie, iets waar de meeste chatbots niet mee om kunnen gaan. Als bedrijf is het daarom het beste om transparant te zijn over het feit dat gebruikers tegen een computer praten.
Het slagen voor de Turing Test zou geen doel of maatstaf moeten zijn. Een te menselijke chatbot is namelijk verwarrend en brengt risico’s met zich mee. Echter is een beetje menselijkheid tegelijkertijd onmisbaar. Zo praatte ik laatst met een chatbot en zei ‘haha’. De chatbot antwoordde: “Ik begrijp je vraag niet, kun je het opnieuw proberen?”. Deze onmenselijke reactie zorgde ervoor dat ik afhaakte en een klein experiment startte. Het resultaat: slechts 6 van 50 willekeurig gekozen chatbots reageerden op een menselijke wijze op mijn ‘haha’.
In plaats van de Turing Test wil ik daarom graag deze ‘Haha-test’ meegeven aan ontwikkelaars. Het doel is hierbij niet om te doen alsof je een mens bent, maar om in ieder geval natuurlijk om te kunnen gaan met menselijke reacties en small talk. Dat maakt de ervaring van het praten tegen een computer een stuk aangenamer.
Tekst: Marieke Pots, digitaal strateeg bij digitaal bureau Greenberry.