Dit kan leiden tot financiële schade of het ongewild delen van persoonlijke gegevens – iets waar één op de tien Nederlanders al mee te maken heeft gehad. ‘Het gebruik van QR-codes is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Dit komt mede door de coronaperiode waarin ze een veilige, contactloze oplossing boden voor het uitwisselen van informatie en betalingen. Tegenwoordig worden ze vooral vanwege het gemak breed toegepast, door zowel kleinere ondernemingen als grote corporates en overheidsinstanties. Fraudeurs maken daar misbruik van, bijvoorbeeld door QR-codes te verspreiden die leiden naar valse betaalwebsites’, zegt Marco Hendriks, fraude-expert bij ABN Amro.

Vooral sporadische gebruikers lopen risico. Zij scannen slechts enkele keren per jaar en controleren minder vaak waar de link naartoe leidt. Frequente scanners zijn juist alerter en letten vaker op de betrouwbaarheid van de code en het webadres. Volgens Hendriks is ‘een QR-code scannen op zichzelf niet gevaarlijk, maar alertheid is geboden’.

Fraude met QR-codes komt op uiteenlopende plekken voor: in restaurants, winkels, op parkeerautomaten of zelfs in brieven van officiële instanties. Eerder dit jaar waarschuwde de politie voor valse QR-codes in brieven en e-mails die zogenaamd afkomstig waren van de overheid. Hendriks benadrukt: ‘Controleer altijd of de URL overeenkomt met wat je verwacht. Een QR-code van de Belastingdienst moet bijvoorbeeld leiden naar belastingdienst.nl, en nergens anders heen.’

ABN Amro zet QR-codes zelf ook in bij inloggen. Klanten scannen hierbij altijd via de QR-codescanner in de bankapp en identificeren zich vervolgens met hun persoonlijke code, vingerafdruk of gezichtsherkenning. Deze extra stap maakt de methode volgens de bank veilig.