Zo zegt 57% zich zorgen te maken dat hun gegevens worden ingezet om kunstmatige intelligentie te trainen. ‘Te lang werd privacy gezien als een afweging tussen groei en compliance’, stelt Adelina Peltea, CMO van Usercentrics. ‘Dit is geen tegenreactie, maar een reset. Als privacy en toestemming geen centrale rol krijgen binnen marketingstrategieën, zeker nu AI zich razendsnel ontwikkelt, riskeren bedrijven het vertrouwen van de consument volledig te verliezen.’

De zorgen worden gevoed door gebrekkig inzicht in datagebruik. Zo begrijpt 82% van de Nederlanders niet volledig hoe bedrijven hun gegevens verzamelen en inzetten. Desondanks groeit het bewustzijn: meer dan de helft (53%) klikt minder snel op ‘alles accepteren’ dan drie jaar geleden. Daarmee lijken consumenten terughoudender bij het aangaan van nieuwe digitale relaties.

In een wereld die steeds meer door AI wordt aangestuurd, kunnen merken zich positief onderscheiden door heldere communicatie over hun databeleid. Transparantie over dataverzameling en -gebruik wordt door Nederlandse consumenten genoemd als de belangrijkste factor die vertrouwen in een merk vergroot. Andere cruciale factoren zijn sterke beveiligingsmaatregelen en de mogelijkheid om het delen van data te beheren. ‘In het digitale AI-tijdperk is snelheid niet voldoende, verantwoordelijkheid en een user-first aanpak zijn cruciaal’, aldus Peltea. ‘Privacy zal de komende jaren de relatie tussen merk en consument definiëren.’

Scepsis
Hoewel consumenten zich bewuster worden van hun rechten onder privacywetgeving, heerst er scepsis over de handhaving. Slechts 45% heeft vertrouwen in toezichthouders als het gaat om bescherming van hun privacy, en bijna een kwart (22%) betwijfelt of zij überhaupt de wil of het vermogen hebben om bedrijven aan te pakken.

Het rapport laat verder zien dat sectoren als banken (58%) en publieke instellingen (66%) nog relatief goed scoren qua vertrouwen. Sociale media (20%), horeca (21%) en de auto-industrie (21%) blijven daarentegen ver achter.