Nee tegen Nee!
We herkennen het allemaal: jij of een collega heeft een goed idee. Dit idee is zelfs al verder uitgewerkt: hoe kan dit werken, wat gaat dit opleveren, wie gaat dit doen? Plus er is natuurlijk getoetst of het idee past bij de strategische bewegingen die we willen inzetten, de kernwaarden die we nastreven en niet te vergeten de KPI’s die we moeten halen. Vink, vink, vink.
En toch… komt het idee niet verder. Het strandt in de afstemming, er zitten volgens de manager toch ook wel wat risico’s aan, er lopen al veel initiatieven, enzovoorts. Mijn observatie: te vaak krijgt ‘geen actie’ de voorkeur boven ‘actie’. Want met dat laatste kun je op je bek gaan, terwijl je met ‘geen actie’ bijna altijd wegkomt. Dus de keuze is dan snel gemaakt. Status quo boven verandering. Doel boven doen.
En dat terwijl baanbrekend/groots/vernieuwend/onderscheidend zijn vrijwel altijd begint bij mensen die initiatief nemen. Die durven en doen. Die creatief zijn. Die wars van hoe het gaat of hoe het was met een concept komen hoe het ook kan. Die vanuit hun verwondering over de dagelijkse praktijk komen met simpele, logische en effectieve verbeteringen in de werkwijze. Het grootste gif voor al deze ‘grootse’ ontwikkelingen, is juist ‘geen actie’, afhouden en laten verstommen.
Als tegengif zie ik: power to the people. Ruimte en verantwoordelijkheid in alle lagen van de organisatie om te kunnen en mogen doen. Een mooi voorbeeld vind ik het Amerikaanse leger, waar net als in vele andere bedrijven echt niks werd gedaan met de ideeën. Met als gevolg dat er na verloop van tijd geen ideeën meer in de betreffende bus kwamen. Totdat ze een ‘katalyserend mechanisme’ instelden. Bij het inbrengen van een idee gelden twee regels: (1) als je binnen drie weken geen antwoord hebt, mag je het uitvoeren en (2) jouw leidinggevende mag alleen JA zeggen tegen het idee, de baas van jouw baas mag mogelijk NEE zeggen. Dit werkte zoals de term katalyserend mechanisme al aangeeft: snel voort doen gaan. De ideeënbus staat nu voor initiatief, voor verbetering en is de broedplaats van actie. Wow!
Katalyserende regels of mechanismen die structureel zorgen voor vooruitgang en actie, daar moet je er een paar van hebben in jouw organisatie. Power to the people. Actie boven geen actie. Hup, doen!
Noot: deze column is gepubliceerd in CustomerFirst 10-2019.