Dat ons collectieve winkelgedrag is veranderd ligt voor de hand: winkelen werd dringend afgeraden, winkels zijn tijdelijk gesloten geweest en online winkelen kende dubbel digit groeicijfers. Maar wat zijn die veranderingen precies en hoe en kan dat worden onderbouwd met cijfers? En zijn het tijdelijke veranderingen of wordt ons winkelgedrag weer snel als vroeger? 

We gebruiken bij dit onderzoek de gegevens van Citytraffic die dagelijks de passanten telt in winkelgebieden. 

Een aantal feiten op een rij: 
• Sinds de winkels weer open mogen vanaf april dit jaar, is het 23,9% drukker dan in 2020
• Het gehele jaar loopt de drukte nog 21% achter op die van 2020, maar dat is inclusief de verplichte winkelsluiting van de eerste drie maanden van 2020. 

• De weekenden worden minder druk bezocht en het is vooral de koopavond en de zondag die hebben geleden onder de pandemie. 

• Door de week winkelen is populairder geworden sinds de pandemie.
• We zijn niet vroeger op de dag gaan winkelen of meer verspreid over de dag, want het drukste moment blijft rond 15.00 uur liggen. Per stad kan dat afwijken als de winkels langer open zijn. (Amsterdam drukste moment is 16.30 uur)
 
• In vergelijking met 2019 liggen de passantenaantallen nog fors lager (-55,4%).
Het is dan ook opvallend om te horen dat veel retailers aangeven op of rond het omzetniveau van 2019 te zitten. Dat is natuurlijk goed nieuws en geeft de weerbaarheid van onze ondernemers goed weer. De detailhandelsindex en de koopbereidheidsindex van het CBS geven in vergelijking met 2019 inderdaad aan dat het niveau van 2019 al wordt behaald of zelfs wordt overschreden. 

Dan rest er ons inziens een belangrijke conclusie: shoppers in winkelstraten komen gericht winkelen en kopen meer omdat ze beter voorbereid zijn en meer te besteden hebben. Want als 50% minder passanten toch goede omzetten oplevert, betekent dat dat er goed en veel per klant wordt gekocht, in ieder geval beduidend meer dan in het recreatieve tijdperk toen we nog voor fun gingen winkelen. Enerzijds is dat positief voor de ondernemer; immers hij kan de binnenkomende klanten meer tijd geven omdat het er minder zijn, maar ook kan hij de klanten voller maken omdat ze bereid zijn om meer te kopen.

Anderzijds is het voor de langere termijn een risico als die diepere zakken van de consument voorbij zijn. De stelling 'kijken, kijken en wel kopen' kan dus wel onderbouwd worden met harde feiten. Het advies dat we aan ondernemers in retail zullen geven is: besteed alle tijd van de wereld aan de binnenkomende klant, want het zijn allemaal kopers met een dikke portemonnee. Onderzoek goed hoe er mensen van de winkelstraat de winkel in kunnen worden gelokt want het lokale marktaandeel op straat zal in de toekomst belangrijker worden. Simpele voorbeelden als brede ingangen en open deuren zijn een must. Bezoekers zijn beter voorbereid en komen doelgericht, dus neem als verkoper de tijd voor deze koper en focus op meer en bijverkoop. De huidige klant is er helemaal klaar voor en door een vollere portemonnee kan hij zich meer permitteren. Er bloeit een mooie toekomst voor verkoop in fysieke winkels!

Huib Lubbers
directeur van Bureau RMC
onderzoeksbureau voor winkels en binnensteden